Người chế tạo đầu máy xe lửa 'độc nhất vô nhị'

- Anh Đức dùng phế liệu để hoàn thành một đầu máy xe lửa hơi nước Bavarian s3/6 đẹp và độc nhất tại Việt Nam.



Anh Đào Minh Đức trước mô hình đầu máy xe lửa hơi nước do mình chế tạo

Thích chế tạo từ những ngày thơ bé

Sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, nhưng hiện tại Đào Minh Đức sống ở TP HCM. Mặc dù sống xa Hà Nội và công việc hiện tại là chuyên viên marketing của một hãng điện thoại lớn, nhưng anh vẫn rất thích chơi mô hình. Anh cho biết từ thời còn là học sinh cấp 1 anh và anh trai của mình đã rất thích làm đồ chơi bằng sắt. Đó là khoảng những năm 1985-1986, khi mà đồ chơi trẻ em còn rất hiếm thì anh đã biết chế tạo món đồ mình yêu thích như xe jeep, xe tải, máy bay bằng sắt hộp sữa Ông thọ.

Thời gian trôi đi, sau gần 20 năm chìm vào quên lãng, vào đầu 2008, anh trai anh rủ làm mô hình xe Krazz của Liên Xô cũ với bản thiết kế cho mô hình giấy. Anh thấy cũng đẹp nhưng không thực sự thích thú. Sau đó, anh trai anh cho biết còn rất nhiều bản thiết kế cho đầu máy hơi nước và gợi ý làm. Lúc đó, anh xem bản thiết kế cho loại đầu máy kia trong một tập hỗn độn rất nhiều bản khác nữa, cảm giác yêu thích trỗi dậy và quyết định mang về làm.


Mô hình độc nhất vô nhị tại Việt Nam

"Tuy nhiên, bản thiết kế kia là dành cho chất liệu giấy, mình thì nghĩ là giấy thật là đơn điệu, yếu ớt, không áp dụng kỹ thuật cho vận hành được nên quyết định chuyển thể sang đa vật liệu khác"- anh Đức cho biết.

Trên nhiều diễn đàn chơi mô hình, người làm tàu thủy, máy bay, xe hơi, xe máy, hình người, động vật, siêu nhân… không phải là hiếm, nhưng mô hình đầu máy xe lửa hơi nước của anh Đức thuộc dạng hàng hiếm, khó có chiếc thứ hai gây ấn tượng bởi vẻ hùng dũng và chân thực như tác phẩm của anh. Dường như, bất kỳ người mê chơi mô hình nào cũng phải kinh ngạc và ngưỡng mộ sự khéo léo của chủ nhân chiếc đầu máy này, thậm chí, có người bất ngờ đến mức hỏi: "Sao anh chưa xuất hiện trên chương trình Chuyện lạ Việt Nam?".

Chiếc đầu máy độc đáo

Nguyên mẫu của chiếc đầu máy này là chiếc Bavarian series S3/6 sản xuất ở Tây Đức (cũ) trong Thế chiến 1, đã "về hưu" năm 1969. Mô hình có số lượng các bộ phận, chi tiết cơ bản gần như đủ và đúng vị trí tương ứng so với tàu thật và với tỷ lệ đồng dạng tuân thủ đến 99% kích thước thật.


Chiếc Bavarian series S3/6 nguyên bản Chiếc Bavarian series S3/6 do anh Đức chế tạo

Để làm một mô hình này, theo anh Đức thì đòi hỏi 3 công đoạn: bước 1: tuân thủ kích thước các chi tiết chính trong bản thiết kế rồi đồ ra sắt tấm, mica...cắt; bước 2: nghiên cứu thêm các chi tiết khác ở các bức ảnh thật lấy trên mạng để bổ sung cho mô hình làm cho mô hình trở nên phức tạp, rối rắm hơn so với bản cho giấy; bước 3: liên kết hợp lý các chi tiết kể trên với nhau để tạo thành một bộ máy hoàn chỉnh.

Riêng bộ chuyển động, mình phải bỏ một nửa thời gian để thiết kế lại vì là chuyển động mà lại của tàu hơi nước nên các trục khuỷu, tay đòn, cục đối trọng, piston, xilanh...phải theo nguyên lý thực.



Anh chia sẻ, công đoạn khó khăn nhất là khi mình phải suy nghĩ cách chế tạo những chi tiết mà trên bản thiết kế của mô hình giấy không có. Như trong cabine, ở bản thiết kế cho mô hình giấy, người ta chỉ vẽ chi chít các van hơi rồi người làm cắt nguyên tấm đó dán vào cabine, nhưng mình phải làm thủ công từng van một để thấy được không gian 3D của cabine thật...1 cabine như thật thu nhỏ. Tóm lại là phải 3D chứ không “chơi” 2D.


Thiết kế mạch điện giúp đầu máy chuyển động Tự tay anh hàn từng bộ phận của chiếc đầu máy

Có một điều thú vị là vật liệu để làm nên chiếc đầu máy tinh xảo này đều từ đồ phế thải sinh hoạt gia đình, gồm sắt tấm, ống nước pvc, ống inox, mica, các kiểu bulong, ốc vít, long đền, dây điện đồng, dây thép, các kiểu nhựa rác, cát sỏi, anten...và những thứ “tạp pí lù” khác.

Để chiếc đầu máy đẹp hơn và thực tế hơn, sau khi sơn xanh thì anh đánh rỉ cho có vẻ phong sương, cũ kỹ. Ngoài ra, anh cũng dày công ngồi làm đường ray với đầy đủ tà vẹt, đá rải dưới nền ray.


Đường ray được làm rất công phu

Nói vế các công đoạn thì chỉ mấy dòng, nhưng để hoàn thành một đầu máy xe lửa thì anh phải mất 3 tháng. Anh cho biết nếu bây giờ làm lại thì chỉ một tháng vì đã có kinh nghiệm, không phải băn khoăn suy nghĩ nhiều.

Tuy nhiên, sau những gian khó đó, anh khá mãn nguyện với sản phẩm của mình, anh chia sẻ: “mình rất tâm đắc về các chi tiết máy của nó và cũng vì nó chạy được, lại bền nữa, không ẻo uột như mô hình giấy”.


Hình ảnh chiếc đầu máy đi vào đường hầm

Chiếc đầu máy của anh có tỷ lệ 1/36, với các thông số: cao x dài x rộng là 15cm x 90cm x10cm (tính từ đầu tàu đến đuôi bồn xăng), khổ ray 5cm, độ dài của đường ray là 2m, anh đang có ý định làm thêm một toa hành khách cho dài hết ray.

“Trong lúc mình ngồi làm thì nhà cửa ngổn ngang vật liệu, thậm chí hàng xóm nghĩ mình bị điên vì ở nhà chả đi đâu, suốt ngày máy mài, máy khoan tru tréo để rồi ra đời một đống "sắt rỉ" treo lên tường...nhưng họ vẫn rất khoái”- anh cho biết.

Sau chiếc đầu máy tàu độc đáo này, anh Đức dự định sẽ làm một mô hình "khủng" hơn, tuy nhiên, anh vẫn chưa bật mí mẫu thiết kế của mô hình này. Hi vọng rằng, sắp tới chúng ta sẽ được chiêm ngưỡng thêm một sản phẩm độc đáo của anh.